Natuurinclusief bouwen is eigenlijk niet meer dan ‘de natuur betrekken bij het gebouw’. Rekening houden met de ruimtelijke context is niet meer voldoende; de gebruikte ontwerpoplossingen moeten ook een meerwaarde bieden voor de flora en fauna in de omgeving. Denk aan gevels waar insecten of kleine dieren gebruik van kunnen maken, zoals een insectenhotel of een oeverzwaluwwand.
Bij bio-based materiaalgebruik gaat het over het gebruik van ‘gegroeide’ materialen. Het meest eenvoudige voorbeeld hiervan is natuurlijk hout, het materiaal waar ons bureau groot mee is geworden (de schaapskooi en bezoekerscentrum Duivenvoorde). Andere voorbeelden zijn bamboe (Bezoekerscentrum Flamingo – Abu Dhabi), maar ook hennep en vlas (villa Witkamp). Een subgroep van deze materialen zijn de kunstmatig samengestelde materialen, maar samengesteld uit natuurlijke grondstoffen. Verf op basis van terpentijn (niet terpentine) bijvoorbeeld, of bio-foam in plaats van EPS; piepschuim gebaseerd op plantaardige biopolymeren, in tegenstelling tot fossiele polymeren.
Ons meest recente project dat natuurinclusief en bio-based ontworpen is, is het Flamingo paviljoen in Abu Dhabi; de hoofddraagstructuur bestaat uit een groot aantal lokaal geteelde bamboe kolommen, bij elkaar gehouden met cementloos beton, waarbij de beton is samengesteld uit lokaal verkregen en vermalen sloop-beton; dus eigenlijk beton zoals we het kennen, maar gebruikmakend van restafval als vulmiddel en een biopolymeer als bindmiddel.
De CO2 footprint van dit beton is ongeveer 80% kleiner dan die van traditioneel beton. Door toepassing van deze materialen is het gebouw niet alleen grotendeels bio-based, maar past het ook meteen in haar context; een natuurreservaat.
Het gebouw is geplaatst in een moerastuin en opgetild. Het buitengebied biedt niet alleen schaduw en een beschutte plek voor de lokale fauna; ook de vochtigheid is hier heel anders en wordt voorzien door een natuurvijver. Veel natuur-inclusiever wordt het niet!
Een ander mooi voorbeeld is ons ontwerp voor een surfhotel in Dakhla, in de West-Sahara. De context is een gevoelig kustgebied, de oplossing een lokaal geïnspireerd en gebouwd landschap van verblijfsunits.
De lokale bevolking bouwt met lokale technieken aan dit über-hippe surf-hotel. De draagconstructie is opgebouwd uit traditionele lokaal geproduceerde bakstenen (gedroogd in de zon), terwijl de waterdichte afwerking wordt verzorgd door het in Marokko ontstane tadelakt; een waterdichte sierpleister op basis van natuurlijke hydraatkalk (geen Portlandcement), dat momenteel ook in Europa veel in badkamers wordt toegepast. Door deze toepassing is niet alleen het complex lokaal eenvoudig uitvoerbaar, het past als vanzelf in de gevoelige context en het betrekt de lokale bevolking en tradities in het proces.
Natuurinclusief en bio-based bouwen is een vorm van bouwen die de wereld verder gaat brengen!
